Ik weet met de SMARTCirculair ervaring van vorig jaar dat er bij deze studenten zoveel oorspronkelijke denkkracht zit. Jonge mensen die het verschil kunnen maken. Ik denk dat we dat veel meer over het voetlicht moeten brengen.
“Het is wel een game, een spel, maar het is geen spelletje. Het is een serieuze aangelegenheid waar we mee bezig zijn. De aarde staat in de fik. De kangoeroes ontmoeten de ijsberen. Dat is ongeveer de clash die er aan het gebeuren is. Daar moeten we iets aan doen!”
En dat betekent dat we dat op een leuke manier moeten doen. De kwaliteit van leven moet omhoog. Het moet niet te duur worden, het moet allemaal wel betaalbaar blijven.
Groene energie was in 2019 goed voor 18 procent van het elektriciteitsverbruik in Nederland
Het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) meldt dat er in 2019 ruim 40% neer zonnepanelen in Nederland zijn geïnstalleerd. Daarvan is ruim 30% op daken van huizen gelegd.
De productie van zonnestroom groeide hierdoor met 1,5 miljard kilowattuur. De productie van stroom met zonnepanelen nam toe van 3,7 miljard kilowattuur in 2018 naar 5,2 miljard kilowattuur in 2019. Het CBS houdt nog even een slag om de arm met de melding dat het om voorlopige cijfers gaat. Lees meer
Ad van Wijk is de grondlegger en plannenmaker van de waterstofcentrale in Hoogeveen
In Hoogeveen begint eind 2020 de bouw van een wijk met een eigen waterstofcentrale. De zestien huizen zullen overtollige elektriciteit centraal omzetten in waterstof. Een warmtepomp en brandstofcel zorgen voor genoeg warmte en energie in de donkere, koude wintermaanden. Door een centrale energiecentrale te bouwen kan het systeem veel efficiënter werken.
Ingenieursbureau Arcadis, conceptontwikkelaar LiveFree en de gemeente Hoogeveen werken samen aan de wijk Van der Veen erf. De wijk wordt de eerste die waterstof gebruikt om elektrische energie op te slaan.
Pressure Cooker ‘De Mobiliteit van de Toekomst’ in het provinciehuis in Zwolle
De mobiliteit gaat volledig op zijn kop. Studenten van Windesheim, Landstede en Radboud University dachten met bedrijfsleven, gemeente Zwolle en Provincie Overijssel na over de mobiliteit van de toekomst tijdens de pressure cooker ‘De Mobiliteit van de Toekomst’. Een van de uitkomsten is dat binnen een paar jaar het einde van het klassieke parkeren ingeluid kan en moet worden.
Eva Rispens: “We moeten ontsnappen uit onze huidige mentaliteit van het werken van 9 tot 5, van altijd maar op en neer moeten reizen en in de file staan.”
Twintig van deze zonnepanelen zouden een gezin een heel jaar lang van stroom en warmte kunnen voorzien.
Belgische wetenschappers uit Leuven zijn erin geslaagd om waterstofgas te produceren met een speciaal ontwikkeld zonnepaneel dat vocht uit de lucht haalt. Dit is weer eens stap voorwaarts in de energietransitie want waterstofgas uit zon is helemaal groen!
Onderzoekers van de KU Leuven zijn erin geslaagd om een speciaal zonnepaneel te ontwikkelen dat waterstofgas maakt uit het vocht in de lucht. Na 10 jaar ontwikkeling is het rendement van één paneel opgedreven tot 250 liter per dag, een wereldrecord volgens de onderzoekers.
Twintig van deze zonnepanelen zouden een gezin een winter lang van stroom en warmte kunnen voorzien. De ingenieurs toonden ons hun prototype in wereldprimeur. De eerste veldproef staat in de steigers.
Wereldprimeur
Het onderzoeksteam van professor Johan Martens maken via een kolf aan het zonnepaneel zichtbaar dat er waterstof belletjes ontstaan. Een meter geeft aan hoeveel waterstofgas opgewekt wordt. De onderzoekers verwachten – afhankelijk van het aantal zon- en lichturen – gemiddeld zo’n 250 liter waterstofgas per dag te kunnen opwekken. Dat is een record volgens de onderzoekers.
Onderzoeker Jan Rongé: “Twintig van die panelen produceren genoeg warmte en elektriciteit om in een zeer goed geïsoleerde woning de winter door te komen en nog stroom over te houden. Met nog twintig panelen erbij kan je een heel jaar elektrisch rijden”.
Doorbraak
Een klassiek zonnepaneel zet 18 tot 20 procent van de zonne-energie om in stroom. Als je met die stroom achteraf ook nog water moet splitsen in waterstof en zuurstof, dan gaat er heel wat energie verloren. Precies dat hebben de Leuvense ingenieurs opgelost door een zonnepaneel te ontwerpen dat rechtstreeks waterstof maakt. Met hun paneel (1,6 m²) wordt 15 procent van het zonlicht rechtstreeks omgezet in waterstofgas. Dat is een wereldrecord in de categorie ’toestellen van gewone materialen’.
Waterstofgas
Waterstofgas is een energiedrager die zowel elektriciteit als warmte kan opslaan en produceren. Het is een gas dat ook geen broeikasgassen of giftige stoffen vrijgeeft als je het gebruikt. De voorwaarde is wel dat je waterstof maakt met schone energie. En dat is wat het team van professor Martens heeft ontwikkeld, een apparaat dat van zon en waterdamp waterstofgas maakt.
“Het is eigenlijk een unieke combinatie van fysica en chemie. In het begin hadden we 0,1 procent opbrengst en moesten we echt zoeken naar die waterstofmoleculen. Vandaag zie je ze in bellen naar boven komen. Dus dat is tien jaar werken, blijven verbeteren, de problemen zoeken. Zo kom je uiteindelijk tot iets dat effectief kan werken.”
Waterstof uit hernieuwbare energie (groene waterstof) is al jaren een belofte op de energiemarkt. Maar tot een echte doorbraak is het nog niet gekomen. Waterstof zou nog steeds duur en omslachtig zijn om te maken en op te slaan. Tot dusver wordt het merendeel van de waterstof geproduceerd met behulp van olie en gas. Grijze waterstof dus, veel winst voor het klimaat of het milieu maak je daar niet mee. Is dit de technologie waarmee de energietransitie doelstellingen gehaald worden?
250 studenten en dan zo’n 50 docenten, bedrijven en overheden waren aanwezig tijdens de SMARTCirculair Excellencedag op 22 januari in Ede
EDE – De bouwprofessionals van morgen zijn doordrongen van het feit dat er oplossingen moeten komen voor de bouwsector. CO2, stikstof en PFAS-ongerustheid zorgen ervoor dat we nog mijlenweg staan van de klimaatdoelstellingen. SMARTCirculair juryvoorzitter Ruud Koornstra deed er tijdens de landelijke excellencedag nog een schep bovenop.
Koornstra: “Je moet de klimaatdoelstellingen vergelijken met de beloften die je aan je vrouw doet: In 2030 ga ik minder drinken, in 2040 ga ik lijnen en in 2050 doe ik alles met de fiets en het OV. Dat werkt toch niet? Ik ben pas geloofwaardig als ik nu start en niet over tien jaar. En jullie ook! Dus denk na over de klimaatpositieve bouw van de toekomst. SMARTCirculair daagt jullie uit dus ben inventief, denk na en onderscheid je in juni met het beste bouwconcept voor de toekomst dat ook echt nu al gerealiseerd kan worden. En niet over tien jaar of langer.”
Voor Techval is circulariteit de standaard. Zij verminderen de CO2 uitstoot d.m.v. gebouwautomatiseringssystemen (KNX/ EIB), toepassing van LED verlichting en PV panelen. Met name het energiezuinig, circulair en efficiënt bouwen van hotels en/of aanleggen van technische installaties. Lees meer
Royal Haskoning heeft een onderzoek uitgevoerd onder 10 woningcorporaties om de aansluting van rijtjeshuizen sneller, veiliger en goedkoper aan te sluiten op warmtenetten.
De nieuw ontwikkelde concepten met de naam ‘Warmte door de lucht’ brengen het warmtenet langs de gevel omhoog ter hoogte van de cv-ketel. En dat blijkt een enorm voordeel!
RWS – Uit onderzoek naar verschillende vormen van aquathermie, blijkt de potentie van thermische energie uit water als alternatief voor aardgas groter dan gedacht. Zo zou energie uit oppervlaktewater kunnen voorzien in circa 40 procent van de totale warmtevraag van de gebouwde omgeving.
De totale potentie van aquathermie is zelfs meer dan 50 procent.
CFP biedt online en offline advies en implementatie van circulariteit. Daarvoor hebben zij een heel aantal tools ontwikkeld die ertoe bijdragen dat gebouwen naar een hoger energielabel brengt.
CFP begint met een 0-meting om vervolgens aan de hand van een quickscan door een tool, een stappenplan voor verbetering te maken. Ook voor monumenten! Lees meer
Er zijn duizenden vakmensen in de installatiebranche nodig om de klimaatdoelen te halen
SPIE combineert in ‘The Road to Paris’ multitechnische diensten om vandaag de energiebesparende oplossingen voor de gebouwen van de toekomst te creëren.
Voor het uitklappen van de 14 meter hoge toren is nu nog een hijskraan nodig, maar bij de uiteindelijke versie zal het met een druk op de knop automatisch ontvouwen. Foto: Bart van Overbeeke
GEM Tower (Green Energy Mill) zo heet de uitklapbare energietoren met zonnecollectoren en een windturbine, ontwikkeld door de TU Eindhoven in samenwerking met heel wat bedrijven in de regio. De spectaculaire GEM tower is speciaal ontwikkeld voor festivals maar kan natuurlijk overal ingezet worden. Hij is 21 meter hoog
De doop van de hybride GEM tower was tijdens Pukkel in Belgie waar hij het campingterrein van energie voorzag. Een staaltje Dutch Design want er moest flink gepuzzeld worden om zoveel mogelijk energie op te kunnen wekken, een eyecatcher te ontwerpen en een veilige toren op te leveren. Lees meer
Het nieuwe Triodos gebouw is demontabel en natuurinclusief ontworpen
In Driebergen wordt momenteel een volledig demontabel kantoorpand gebouwd. Het gebouw wordt het nieuwe onderkomen van de Triodos bank. Er wordt veel hout toegepast dat omdat de constructeurs precies weten waar het zit en hoe het bevestigd is, gemakkelijk gedemonteerd kan worden, mocht dat ooit nodig zijn.
Het natuurinclusieve gebouw ligt op het prachtige landgoed ‘De Reehorst’, ooit het centrum van antroposofie ‘De Vrije Hogeschool’. Lees meer
Als materialen verkocht kunnen worden in de kringloopwinkel of de tweedehands bouwmaterialenzaak, dan blijft de waarde behouden
In opdracht van de gemeente ontwierp het team van het ROC van Amsterdam de recycleboulevard in Amsterdam-Noord. De gemeente heeft over de naam nagedacht en doopt de recycleboulevard tot CIC: Circulair Inspiratie Centrum.
“Dit is geen gewoon afvalinzamelingspunt”, vertelt 2e-jaars student Lucas Sluitman. “De gemeente heeft een visie en wil voorkomen dat materialen gerecycled worden. Liever worden ze opnieuw gebruikt. Daarom gaat de gemeente materialen aan de poort beoordelen. Want als materialen verkocht kunnen worden in de kringloopwinkel of de tweedehands bouwmaterialenzaak, dan blijft de waarde behouden en gaat er geen energie verloren aan de verwerking.”
Wordt waterstof dé energiedrager van Nederland? Die vraag stond centraal op het event ‘Big Beng’, dat op 12 maart georganiseerd werd door Innax. De conclusie: waterstof is niet de heilige graal, maar gaat wel een grote rol spelen in de Nederlandse energiemix.
Waterstof kan zonder veel kostbare aanpassingen door ons gasnetwerk stromen en is daarmee en welkome opvolger van Nederlands gas. Zeker als het opgewerkt wordt met groene stroom zoals ze dat in Groningen doen met energie uit de windparken op zee en op land. Jarenlange ervaring met waterstof proeftuinen hebben aangetoond dat opslag en transport relatief eenvoudig is. Lees meer
V-storage ontwikkelt megabatterijen. V-storage is een samenwerking van Scholt en VDL
Maanden geleden was energieopslag op een andere manier in het nieuws. Omdat de netkabels al te veel belast waren, mochten grote daken in het Noorden van het land, niet meer volgelegd worden met PV.
Jammer van de subsidies die klaarstaan voor Groningen en jammer van die prachtige boerderijdaken maar het Net kan het niet meer aan, was de boodschap.
Energieopslag & conversie
Geen wonder dat er nu een nationaal actieplan energieopslag & conversie gereed is. Met steeds meer natuurlijke energiebronnen zoals zonnepanelen en windmolens en de toenemende elektrificatie van Nederland, lopen vraag en aanbod van energie steeds verder uit elkaar. Het opslaan van energie wordt daarom noodzakelijk.
Jip Lemstra toont in zijn presentatie aan dat de prijzen voor energieopslag spectaculair gaan dalen.
Opslag in Lithium-Ion batterijen (LIB) kost nu ruim 9 cent per kWh, en in een normaal innovatietempo – 20% prijsdaling bij een verdubbeling van de markt – is de komende jaren een verdere prijsdaling te verwachten naar 1.5 cent/kWh.
Dat is geen theoretische toekomstmuziek. De fabrieken, die voor deze groei van de markt moeten zorgen, worden nu in China en de VS gebouwd. Niet voor de verduurzaming van de elektriciteitsvoorziening, maar voor de elektrische auto.
Sweco Nederland, Q Park N.V. en TNO onderzoeken of parkeergarages voor energieopslag en conversie kunnen zorgen. Want als geparkeerde elektrische auto’s in de garage een centrale batterij zijn kan de garage flexible energie leveren aan de omgeving.
Het resultaat: een integraal businessmodel, opgesplitst in business-modellen voor onder meer de EV eigenaar, de parkeergarage exploitant, de CPO, het netwerkbedrijf en de exploitant van de centrale batterij.
Batterij wordt niet genoemd in Klimaatakkoord
In dit rapport staat een mooi overzicht van welke mogelijkheden we hebben voor opslag en over welke termijn en het dan gaat. Wat opvalt is dat batterijen alleen worden gezien als dagopslag, wat vooral ten gunste komt van waterstof, maar daar zijn ook andere ideeën over.
Het gaat dus hard. Lenstra verwacht dat de elektriciteitsvoorziening fundamenteel anders wordt door de introductie van batterijfabrieken. Batterijen kunnen waarschijnlijk ook de groeiende problemen met de capaciteit van het net voor een belangrijk deel oplossen. En ook bij de gebruiker is een LIB voordeliger dan een zwaardere aansluiting zoals vaak nodig voor een warmtepomp of EV-snellader.
En Lenstra gaat nog een stapje verder. Want zonne-energie wordt ook steeds goedkoper. Een prijs van 2 cent/kWh in landen met veel zon is nabij. Er komt een tijd dat batterijschepen op en neer varen naar de Sahara om ons van goedkope stroom te voorzien.
Systeemintegratie
Misschien nog wel belangrijker is dat we onder invloed van de energietransitie een model zien ontstaan waarin verschillende energiebronnen (elektriciteit, brand- en grondstoffen en warmte) aan elkaar geknoopt worden. Waarbij een steeds groter deel van de gebruikte energie als elektriciteit begint, en energie over en weer op verschillende punten in de waardeketens wordt geconverteerd naar andere energiedragers.
Hernieuwbare elektriciteit zoals zon- en windenergie kunnen omgezet worden naar waterstof om als energiebuffer ingezet te worden. Daarmee zijn ze vooral in Groningen en Friesland aan het experimenteren. Deze systeemintegratie is een belangrijke voorwaarde voor een succesvolle energietransitie, omdat het balans brengt op het Net, en garant staat voor flexibiliteit waarmee energiepieken opgevangen kunnen worden.
Opslagtechnologieën
Energie kan op verschillende manieren worden opgeslagen. Elke technologie heeft een eigen range aan capaciteit en opslagduur, en is afhankelijk daarvan voor specifieke toepassingen geschikt. Van frequentieregeling (systemen met een relatief kleine capaciteit die op zeer korte tijdsschaal veel vermogen kunnen leveren) tot seizoensopslag (zeer grote capaciteiten die over een periode van weken vermogen kunnen leveren).
Supercondensatoren
Condensatoren worden onder meer ingezet om voltage in hoogspanningslijnen te reguleren en pieken op te vangen.
Condensatoren worden ook gebruikt in start-stopsystemen van auto’s, om remenergie op te slaan en weer vrij te geven op het moment dat de motor moet opstarten.
Vliegwielen
Hierbij wordt elektrische energie in kinetische of potentiële energie omgezet.
Bijvoorbeeld in vliegwielen, door lucht samen te persen in ondergrondse tanks of cavernes of door water op te pompen naar een hoger gelegen reservoir. De energie wordt weer vrijgegeven door respectievelijk een vliegwiel af te remmen, de samengeperste lucht te laten uitzetten of het opgepompte water langs turbines te laten stromen
S4 Energy heeft in Almelo een demonstratieproject gerealiseerd waarin twee grote vliegwielsystemen samen met elektrochemische batterijen energie leveren voor frequentiehandhaving.
Delta 21 onderzoekt de mogelijkheid van een groot kunstmatig valmeer pal naast de Tweede Maasvlakte. Energieopslag voor dagen totseizoenen (via het oppompen van water) wordt hier gecombineerd met waterveiligheid en natuurherstel
Batterijen
Een opslagsysteem met litium-ionbatterijen van Eaton wordt in de Johan Cruijff Arena gebruikt voor frequentiehandhaving en als back-up stroomvoorziening van het stadion
De waterstof-bromideflowbatterijen van Elestor gebruiken niet-schaarse actieve materialen en de chemische reactie is 100% omkeerbaar, zonder verlies in levensduur. Daardoor is de prijs per opgeslagen kwh veel lager.
In de Green Village op de campus van de TU Delft ontwikkelt AquaBattery een energieopslagsysteem op basis van water en keukenzout.
CAES (Compressed Air Energy Storage)
Energie opslaan via perslucht (Compressed Air Energy Storage, of CAES) kan op kleine schaal, met cilinders, tot zeer grote schaal, met ondergrondse reservoirs. CAES is typisch geschikt om energie op te slaan voor minuten, uren of dagen. Ondergrondse zoutcavernes in Noord-Nederland zijn mogelijk ook geschikt voor grootschalige opslag.
Thermische energieopslag
Hierbij wordt een opslagmedium met energie geladen door het te verwarmen (bijvoorbeeld met restwarmte, zonnestraling of elektrisch). Door het medium te laten afkoelen, komt de opgeslagen energie weer vrij. In eerste instantie in de vorm van warmte, die echter ook weer in elektriciteit kan worden omgezet. Voorbeelden van opslagmedia zijn vloeistoffen (zoals bodemwater), vaste stoffen (zoals beton, magnetiet of bakstenen) en materialen die onder invloed van warmte een faseverandering ondergaan (ijs, zout) of waar warmte een chemische reactie in gang zet (tussen bijvoorbeeld waterstof en hydride).
Bij Mebin in Rotterdam is het eerste EnergyNest-systeem van Nederland geplaatst, waarmee hoge-temperatuur warmte in beton wordt opgeslagen.
Op verschillende plekken in Nederland worden ondergrondse, modulaire warmteopslagsystemen van HoCoSto geïnstalleerd. De constructie hiervan is zo sterk dat de ruimte erboven gebruikt kan worden; onderzocht wordt zelfs of erop gebouwd kan worden.
Het Ecovat is een zeer groot ondergronds waterreservoir waarin warmte met weinig efficiëntieverlies maandenlang kan worden opgeslagen. Onderzoek van Berenschot laat zien dat dit systeem significante besparingen kan opleveren bij netverzwaring.
Waterkracht
Power2gas
Bij de aardgasbuffer Zuidwending zet Energystock energie uit een zonnepark om in waterstof. Deze wordt nu opgeslagen in tanks, in de toekomst in zoutcavernes.
In Hoogeveen wordt een nieuwe wijk gebouwd met cv-ketels op waterstof, geproduceerd uit overschotten van lokale duurzame energieopwekking.
Nfuel-units van Proton Ventures kunnen op decentrale schaal duurzaam opgewekte energie opslaan in de vorm van ammoniak.
Hybride opslagsystemen
Er worden ook steeds meer hybride opslagsystemen ontwikkeld, waarbij verschillende opslagtypes worden gecombineerd, of die voor meerdere toepassingen van energieopslag geschikt zijn (waarmee de businesscase aantrekkelijker wordt). Voorbeelden hiervan zijn:
De Battolyser (een uitvinding van de TU Delft en Proton Ventures) is een nikkel-ijzerbatterij die kortstondige elektriciteitsopslag combineert met een alkalische elektrolyser. Zodra de batterijcapaciteit volledig benut is, gaat de Battolyser waterstof produceren. Een efficiënte combinatie van korte- en langetermijnopslag, op basis van schaalbare technologie.
Elektriciteit omzetten in warmte maakt het mogelijk om de elektriciteitsvoorziening extra flexibiliteit te geven. Het hierboven genoemde Ecovat is bijvoorbeeld primair bedoeld voor thermische seizoensopslag, maar kan ook worden ingezet om flexibeler op het actuele elektriciteitsaanbod in te spelen en energie slim te verhandelen.
De gevel van het Q0 hotel draait als een kameleon mee met de zon
IMEC manager Bart Onsia verwacht dat de opslag en opwekking van zonne-energie, massaal en goedkoop zal gaan plaatsvinden. Zon is een van de belangrijkste energiestromen van de toekomst denkt hij.
Volgens imec is zo’n scenario alleen mogelijk met doorgedreven technologische innovatie en een veel snellere invoering van duurzame energietechnologie dan vandaag het geval is.
Studenten van het Drenthe College bekijken het apparaat om een energiescan mee te maken
Studenten van het Drenthe College in Emmen starten met een opdracht om vier type woningen energieneutraal te maken in de wijk Emmerhout. Over 10 jaar de eerste energieneutrale woonwijk in Emmen.
Dat is de inzet van de ‘Wijkaanpak Emmerhout energieneutraal’ van de wijk Emmerhout, provincie Drenthe en gemeente Emmen. In de nieuwe energienota van de gemeente Emmen ‘Emmen geeft energie!’ staat dat heel Emmen in 2050 energieneutraal wil zijn. Lees meer
SPIE: vertelt meer over twee van Nederland’s meest innovatieve gebouwen
SPIE – Dutch Mountains en Dutch Windwheel: ultra circulaire gebouwen die in staat zijn met de tijd te veranderen en beter te worden. SPIE doet mee. SPIE is nauw betrokken bij de conceptontwikkeling van twee markante ultra circulaire gebouwen:
The Dutch Mountains: de interactieve werk- en verblijfsomgeving van de toekomst
The Dutch Windwheel: het radicale ontwerp dat maximaal de mogelijkheden van energieproductie en beleving benut.
Circulair
Dutch Windwheel is een ontwerp van Johan Mellegers, architect Duzan Doepel en Lennard de Graaff.
Het ontwerp van de gezonde woning van Bas Hasselaar
Een gezonde en duurzame woning was vanaf het begin een gegeven, begint ontwerper en bewoner Bas Hasselaar.
“Ik liep tegen de bouwvisie ‘active house’ aan, waarbij de bewoner centraal staat. Kenmerken als ‘comfort’, ‘energie’ en ‘milieu’ worden binnen deze bouwvisie als integraal geheel beschouwd.
Maar het uitgangspunt blijft de mens, die zich nu eenmaal niet hoeft aan te passen aan de woning.”
Alle woningen en gebouwen moeten straks overstappen van aardgas naar elektrisch verwarmen. Hoewel de warmtepomp een voor de hand liggend alternatief voor gas is, zijn er nog wel meer keuzes.
Is een warmtepomp de beste keuze als je naar all electric wil? Minister Wiebes denkt van wel. Hij geeft er zelfs subsidie voor. Omdat elk gebouw anders is, denk dan ook aan de locatie en de situering ten opzichte van de zon, moet er maatwerkadvies komen.
Als je zelf in je energie wilt en kunt voorzien zal het vaak een combinatie zijn van zonnepanelen en een elektrische ketel/warmtepompen/infraroodverwarming. Lees meer
Groene energie opslaan in waterstof? Het kan nu via de Battolyser in de Eemshaven
Waterstof is een hot topic in de noordelijke provincies.
Op het terrein van de Magnum centrale van Nuon in Eemshaven is de Battolyser in bedrijf genomen. Deze batterij kan elektriciteit opslaan en water kan splitsen in waterstof en zuurstof door elektrolyse wanneer de batterij vol is.
Doel is om in de toekomst op grote schaal overschotten stroom uit wind en zon voor langere termijn op te kunnen slaan en te recyclen voor elektriciteitsproductie.
Ad van Wijk, professor aan de TU Delft en expert op het gebied van waterstof: “Bij elektrolyse van water naar waterstof verlies je 20 tot 25% van de energie, legt Van Wijk uit. Maar over het geheel gezien is het toch goedkoper dan een nieuw kabelnetwerk aanleggen, want het transportsysteem hebben we al.”
Rotterdam start in Rozenburg een proef waarin woningen verwarmd worden met waterstof.
De proef is een primeur, want nog niet eerder zijn in Nederland huizen verwarmd met hoogrendementsketels op pure waterstof.
Bij de verbranding van waterstofgas komt geen CO2 vrij. De voorbereiding van de proef vindt dit najaar plaats. De proef gaat begin 2019 van start.
"Team Amsterdam, jullie hebben mij en mijn collega's behoorlijk doen verbazen met de presentatie en onderbouwing. Kunnen jullie de bevindingen nogmaals presenteren maar dan voor een groep beleidsmedewerkers en projectleiders van de gemeente Amsterdam? Het team is werkzaam binnen het domein afval en grondstoffen.
Want natuurlijk ben ik trots op jullie en wil dit graag aan mijn collega’s laten zien."
"Onderschat de kracht van de jonge voorhoede als trendsetters niet! Jonge mensen pikken massaal trends op als veganisme en het delen van een auto of huis en dat sijpelt langzaam maar zeker ook door naar de jonge oudere. Jong zijn is een troefkaart die veel bewuster gespeeld kan worden."
Yvonne van Sark, Youngworks
"SMARTCirculair gaan we zeker voortzetten. Het is een mooi project. Studenten leren tijdens de challenge niet alleen alles over de circulaire bouweconomie maar leren ook zelfstandig denken."
Voor 
Royal Haskoning heeft een onderzoek uitgevoerd onder 10 woningcorporaties om de aansluting van rijtjeshuizen sneller, veiliger en goedkoper aan te sluiten op warmtenetten. 
RWS – Uit onderzoek naar verschillende vormen van aquathermie, blijkt de potentie van thermische energie uit water als alternatief voor aardgas groter dan gedacht. Zo zou energie uit oppervlaktewater kunnen voorzien in circa 40 procent van de totale warmtevraag van de gebouwde omgeving. 
